Ogbe Kelpius

Ogbe KELPIUS TIMELINE

1667: A mụrụ Johan Kelp na Denndorf, mpaghara na-asụ German na Translyvania.

1681 (February 28): Eze Charles II nyere William Penn akwụkwọ ikike ala na America, na ịkwụghachi ụgwọ nna Penn ji.

1683 (Eprel): Francis Daniel Pastorius zụtara 15,000 acres n'aka William Penn, guzobe ụlọ ọrụ Frankfort Land Company, wee guzobe ebe a na-akpọ Germanopolis, na n'ikpeazụ Germantown.

1685: George Kelp nwụrụ, e zigara Johan na Mahadum Altdorf, ndị enyi ezinụlọ na-akwado.

1685: Johan Jacob Zimmerman wepụrụ n'ozi ya wee chụpụ ya maka ịjụ okwukwe.

1686: E hiwere Frankfort Land Company, ya na Francis Daniel Pastorius dị ka onye nnọchi anya.

1689: Kelp nwetara akara ugo mmụta Masters na Latin aha ya na Johannes Kelpius.

1690-1691: Rev. August Hermann Franke hiwere otu Pietist isi na Erfurth, Thuringia.

1691: Johanna Eleonora von Merlau Petersen bipụtara Glaubens-Gespräche mit Gott.

1691: Johann Jacob Zimmerman haziri Isi nke izu okè

1691 (September 27): Ndị ọchịchị obodo nyere iwu na-enye Franke iwu ka ọ pụọ na Erfurth.

1692 (July 15): William Penn zụtara Ógbè Pennsylvania n'aka ndị Lenape.

1693 (August): Johan Jacob Zimmermann nwụrụ, na-ahọpụta Kelpius dị ka onye nọchiri ya. Ndị obodo mere kọntaktị na Jane Leade's Philadelphian Society.

1694 (February): Kelpius na obodo ya si na London pụọ na Sarah Maria. Sarah Maria rutere na ọdụ ụgbọ mmiri Philadelphia na June 23.

1700 (August): Onye bụbu onye otu Daniel Falckner weghaara onye isi na njikwa nke ụlọ ọrụ Frankfort Land.

1702: Kelpius jụrụ ọkwá ma ọ bụ ọrụ iwu maka azụmahịa ọ bụla ọzọ nke ala, kwupụtara na ya nwụrụ n'ụzọ iwu.

1704: Christopher Witt na Conrad Matthai sonyere n'òtù ụmụnna.

1708: Afọ nke e chere na Kelpius anwụọla.

1720: Johann Conrad Beissel si na Germany kwaga, na-ezube ịbanye na Kelpius

1732: Beissel hiwere Efrata Cloister.

1745: Daniel Geissler nwụrụ.

1748 (August 26): Conrad Matthai nwụrụ.

1765 (January 30): Christopher Witt nwụrụ.

FOUNTER / GROUP HISTORY

Johannes Kelpius, na obere obodo German Radical Pietists ọ duru, dị mkpa na ọmụmụ okpukpe America n'akụkụ abụọ. Nbibi ha na narị afọ nke iri na asaa dị nso na ugwu ọwụwa anyanwụ nke ebe a na-akpọ Philadelphia ugbu a, na-anọchite anya otu n'ime ihe atụ ndị America mbụ nke utopian na ọha mmadụ. Ọnụnọ ha, yana obere okpukpere chi ndị yiri ya na America n'oge mbụ, na-egosikwa mgbagwoju anya na ọtụtụ akụkọ ihe mere eme nke ahụmahụ okpukpe America.

Ewezuga ikwu okwu na mkparịta ụka dị iche iche gbasara obodo okpukpe utopian ma ọ bụ ihe atụ nke esotericism, otu ọ dị, obodo a enwetala nlebara anya nke ndị ọkà mmụta pere mpe. Ka ọ dị ugbu a, ọmụmụ ihe kacha zuo oke bụ Ndị German Pietists nke Provincial Pennsylvania, nke onye ọkọ akụkọ ihe mere eme Pennsylvania bụ́ Julius F Sachse bipụtara na 1895. Ọ bụ ezie na eziokwu ahụ bụ na Sachse anaghị ekwupụtakarị isi mmalite ya ma na-ekwusi ike, na-eji ntakịrị ihe akaebe, na obodo Kelpius bụ ndị mgbaasị na ndị ọkà mmụta okpukpe, ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọgwụgwọ ndị ọkà mmụta nile nke obodo a na-esite n'ọrụ ya. Ọ gwụla ma akọwapụtara n'ụzọ ọzọ, ọtụtụ n'ime ozi ndị e depụtara n'isiokwu a sikwa na Sachse.

Ihe ndekọ baptizim na-egosi na a mụrụ Kelpius Johan Kelp nye Georg Kelp, bụ́ pastọ Lutheran na Denndorf, na nwunye ya bụ́ Katharina, na 1667. Katharina nwụrụ na 1670, na-edu Johan na ụmụnne abụọ ndị tọrọ, Martin na Georg, lekọta nna ha. Obere oge ka nna ya nwụsịrị na 1685, ndị enyi ezinụlọ atọ kwere nkwa ịkwado ọkà mmụta bụ́ Johan. Ịbịa mbụ Altdorf, Johan nwetara nzere Masters na nkà mmụta ihe okike sitere na Mahadum Tubingen na 1689, mgbe ọ dị afọ iri abụọ na abụọ. N'ịgbaso ejiji n'etiti ndị gụrụ akwụkwọ n'oge ahụ, mgbe ọ natara akara ugo mmụta ahụ, nwa okorobịa ahụ kpọrọ aha ya Johannes Kelpius. [Foto dị n'aka nri]

Ọtụtụ ndị ọkà mmụta okpukpe dị mkpa n'oge ahụ kpụrụ ma na-emetụta agụmakwụkwọ okpukpe ya, n'oge nnupụisi zuru ebe nile megide okpukpe Lutheran guzobere. Otu bụ Philipp Jakob Spener, onye mbipụta ya na 1675 nke Pia Desideria nyere aka n'ịmalite Pietism German, na ịkpali òtù okpukpe dị ka ndị Moravia. Onye ụkọchukwu Lutheran na ọkà mmụta bụ August Hermann Franke, onye na-akpakọrịta Spener, hiwere isi nke Pietist na 1690 ma ọ bụ 1691 na Erfurth, Thuringia.

Johanna Eleonora von Merlau Petersen, onye ọzọ so na gburugburu Spener, bipụtara Glaubens-Gespräche mit Gott. Ọrụ nkà mmụta okpukpe ya, na-akwado ka ya na Chineke na-enwe mmekọrịta kpọmkwem na ikwupụta nkwenye na apocalypse dị nso, nyere aka n'ihe omimi siri ike yana nsogbu nke puku afọ na Pietism. Echiche ya, yana akwụkwọ nkà mmụta okpukpe nke Jacob Boehme, metụtara Johan Jacob Zimmerman, onye ọkà mmụta okpukpe Lutheran ọzọ. Ọkà mmụta mgbakọ na mwepụ, ndị na-agụ kpakpando, na ndị na-agụ kpakpando, ihe ndị ọkà mmụta sayensị Zimmerman mere banyere ndị comet abụọ afọ ole na ole gara aga mere ka o kweta na ọchịchị puku afọ Kraịst ga-achị n’ụwa nke e buru n’amụma na Mkpughe ga-ewere ọnọdụ n’ihe dị ka n’afọ 1693. site n’ime nkwusa ha dugara n’ịchụpụ ya n’ihi ịjụ okwukwe na 1685.

Zimmerman na Kelpius, ndị gara njem n'otu okirikiri ọgụgụ isi, mechara zute na Nuremberg. Dị ka akụkụ nke mkpochapụ n'ozuzu na Pietism na ozizi nduhie ndị metụtara ya, a chụpụrụ Zimmerman na ezinụlọ ya na 1686, mechaa biri na Hamburg. Na Jenụwarị 27^, 1691, ọrụ nke "ikike na-achị achị họpụtara ịjụ ajụjụ gbasara ndị Pietists" (Sachse 1895:52) wepụtara "iwu maka mkpochapụ nke Isi, gụnyere ịkatọ na ntaramahụhụ maka Francke. Ka e mesịrị n'otu afọ ahụ, a chụpụrụ ma Francke na Spener n'obodo ha. Ihe omume ndị a, tinyere egwu nke mkpagbu ọzọ na nkwenye siri ike na ụwa ga-akwụsị n'oge na-adịghị anya, mere ka Zimmerman guzobe otu obere obodo nke ndị kwere ekwe nke a na-akpọ Isi nke izu okè. Atụmatụ ya bụ iduru ha gaa n’ụwa ọhụrụ, ka ha gbanarị ihe ha weere dị ka nrụrụ aka nke Europe, na ijikere maka ọgwụgwụ nke ụwa, bụ́ nke dị ka ngụkọ ịgụ kpakpando ya si dị ga-eme na December 1693.

Ọ dabara nke ọma maka ndị Pietists nọchibidoro, ndị Quakers nwere ọmịiko eguzobela ebe obibi na mpaghara America. Na 1681 ma ọ bụ 1682, William Penn nwetara ikike nke ógbè Pennsylvania n'aka Eze Charles II. Ebumnobi ya bụ imere ndị Quaker ibe ya, bụ́ ndị a kpagbukwara, ebe obibi. Iji mezuo nke a, o degaara ógbè okpukpe ndị ọzọ a na-emegbu emegbu, gụnyere ndị Mennonite na ndị Pietist akwụkwọ ozi ma ziga traktị. N'April 1683, German Quaker Francis Daniel Pastorius zụtara 15,000 acres n'aka William Penn maka mmezi n'aha otu ndị mmekọ a na-akpọ Frankfort Land Company. N'ịbụ nke dị n'ebe ugwu ọdịda anyanwụ nke Philadelphia, ebe obibi ahụ, nke a na-akpọbu Germanopolis, bịara mara dị ka Germantown. Ọ bụ ebe a ka Zimmerman mere atụmatụ ịkpọta ndị na-eso ụzọ ya.

N'August 1693, obere oge tupu Isi ahụ ga-akwọ ụgbọ mmiri, Zimmermann nwụrụ, na-ahọpụta Kelpius dịka onye ga-anọchi ya obere oge tupu ọ nwụọ. Dị ka Sachse si kwuo, otu ahụ nwere ihe dị ka mmadụ iri anọ, n'ikwekọ na ụkpụrụ ọnụọgụgụ Zimmerman, ma ọ dịghị ihe akaebe na-akwado ọnụ ọgụgụ a, na ọnụ ọgụgụ ahụ nwere ike ịbụ obere. Ọ bụ ezie na Sachse na-ekwukwa na nnọkọ ahụ bụ naanị nwoke, Lucy Carroll na-ekwusi ike na "ma ọ dịkarịa ala, e nwere nwanyị di ya nwụrụ Zimmerman na nwa ya nwanyị, na ikekwe Christiane Warmer" (Carroll 2004: 22). Ebe ndị ọzọ na-ekwusi ike na nwanyị ahụ di ya nwụrụ, bụ Maria Margaretha Zimmerman, kpọkwara ụmụ ya anọ. Isi ahụ gara London nke mbụ, ebe ha na ndị obodo Behminist ọzọ, Jane Leade's Philadelphian Society kpọtkọrọ. Na February 1694, Kelpius na ndị otu Zimmerman's Chapter si London pụọ, n'ụgbọ mmiri a na-akpọ Sarah Maria.

Mgbe ha gafere dị ize ndụ, bụ́ ndị gbalịsiri ike n’oge oyi na n’etiti Agha Afọ itoolu ahụ, òtù ahụ rutere n’ọdụ ụgbọ mmiri Philadelphia wee gaa ebe ghọrọ ebe obibi ha na Wissahickon Creek, nke dịdebere ógbè a na-akpọ Germantown. [Foto dị n'aka nri] Ụbọchị mbata na June 23, St John's Eve, ka a na-ewere dị ka ihe dị mma, ndị obodo na-agbanye ọkụ ọkụ ọdịnala iji mee ememe.

N'agbanyeghị na ha hibere ebe obibi dị mma, nke nwere ụlọ na-ejere ọha na eze yana mkpa onwe onye, ogige ọgwụ, na nke doro anya na ọ bụ ụlọ nyocha mbara igwe, wee banye nke ọma n'ime obodo ndị kwabatara German buru ibu, mmegharị ahụ n'onwe ya adịteghị aka. Ndị otu ole na ole gbahapụrụ, na-ewepụta ọgbakọ ndị Lutheran nke onwe ha. Ọtụtụ ndị ọzọ lụrụ di na nwunye, na-akwaga Germantown ebe akụrụngwa na-eme ka ndụ ezinụlọ dịkwuo mma.

Kelpius, tinyere ọtụtụ ndị ọzọ, nọgidere na-edobe ma echiche na omume nke obodo na-ebelata, na-agbaso ọmụmụ ihe ha na ịnọgide na-enwe akwụkwọ ozi na ndị ndú okpukpe ndị ọzọ na Europe na America Colonies. Kelpius, bụ́ onye e kwuru na ọ na-esighị ike n’anụ ahụ́, mesịrị taa ahụhụ n’okpuru ihe isi ike nke ndụ ụmụ anụmanụ n’oge ajọ ihu igwe nke Ebe Ọwụwa Anyanwụ Pennsylvania. N'oge oyi nke 1705, ọ dara ọrịa nke ukwuu, a pụghịkwa ilekọta ya nke ọma n'ime ime obodo. Ndị enyi ya kpọbatara ya n'ụlọ Christian Warmer, otu n'ime ndị òtù ụmụnna mbụ bụ ndị dị ka ọtụtụ ndị ọzọ lụrụ ma guzobe ezinụlọ ya na Germantown. Ọ bụ ezie na ọ gbakere nke ọma ịlaghachi n'ebe obibi ndị mọnk ya n'oge okpomọkụ nke 1706, ọ nọgidere na-ata ahụhụ site na nsogbu iku ume na-esiwanye ike. Edekọghị kpọmkwem ụbọchị ọ nwụrụ. Tom Carroll, Onye isi oche nke Kelpius Society, na-atụ aro na ọ ga-abụrịrị na mmalite dị ka 1707, ma na-atụ aro na ọ bụrụ otú ahụ, Kelpius gaara abụla iri anọ mgbe ọ nwụrụ (Correspondence March 6, 2003). Onye ọkọ akụkọ ihe mere eme obodo bụ Joe Tyson na-ekwusi ike na ọnwụ ahụ mere n'etiti January 1 na March 1 nke 1908, ma na-ekwukwa na dịka akụkọ akụkọ si kwuo, ndị na-adị ndụ liri Kelpius n'ogige obodo (Tyson 2006: Nkebi 3).

Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ebe obibi mbụ Kelpius nwụsịrị. Ndị otu bụ Christopher Witt na Daniel Geissler wuru ụlọ ọnụ ma malite ọrụ na Germantown gburugburu 1702, ebe ha nọrọ ruo mgbe ha nwụrụ. Johann Seelig kwagara Germantown oge ụfọdụ na 1720s. Conrad Matthai na mmadụ ole na ole ndị ọzọ nọgidere na nhazi mbụ ahụ. Matthai nwụrụ na 1748, na Christopher Witt, onye ikpeazụ fọdụrụ n'ime obodo, nwụrụ na 1765.

N'ihe dị ka n'afọ 1719, ebili mmiri ọzọ nke ndị okpukpe na-akwadoghị na Europe kwaga n'ime mpaghara ahụ. Ụfọdụ n’ime ndị a, karịsịa ndị Mennonites na Schwarzenau Brethren, biri n’ebe òtù ụmụnna mbụ ahụ dị, ole na ole ọbụna na-amalite ibi ndụ n’ihi okpukpe ha. Ihe kacha pụta ìhè n’ime ha bụ Johann Conrad Beissel, bụ́ onye si Jamanị kwaga na 1720, na-atụ anya isonyere Kelpius na ndị mọnk ya. Mgbe ọ chọpụtara na Kelpius anwụọla, Beissel nọrọ obere oge ya na ndị obodo Wissahickon, mechara kwaga ihe dị ka kilomita iri isii na ise n'ebe ọwụwa anyanwụ, ịchọta Ephrata Cloister. Obodo a, nke nwere ma ndị nwoke na ndị nwanyị na-ebi ndụ alụghị di na ndị anaghị eri anụ, nwere ihe ịga nke ọma karịa, na mpụ na-adị ndụ na mpaghara ahụ ruo n'afọ 1970. Isi nke izizi nke izu oke, nwụnahụrụ ma ọ bụ banye n'ime obodo German buru ibu, yana omume Lutheran ka ukwuu. Ọ dịghị ihe fọdụrụ na nhazi mbụ.

ỤLỌDỤ / EKWERE

Kelpius na ndị obodo ya si na nnukwu ngagharị nke German Pietism pụta, na ụkpụrụ nkà mmụta okpukpe kpụrụ ma site na ọmarịcha agụmakwụkwọ mahadum na mmegide siri ike maka ihe ha lere anya dị ka ikike ọchịchị na ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke okpukpe Lutheranism nke gọọmentị kwadoro. German Pietism malitere dị ka òtù ọgụgụ isi, nke ndị mahadum zụrụ, ndị ụkọchukwu Lutheran a ma ama na ndị otu ndị ama ama, bụ ndị ọtụtụ n'ime ha dere ma kesaa akwụkwọ nkà mmụta okpukpe nwere mmetụta dị ukwuu. Malite dị ka mmegharị mgbanwe n'ime Lutheranism German, Pietism kwusiri ike na mkpughe nke onye ọ bụla n'ihe gbasara okpukperechi nke ụka, itinye aka na ndị nkịtị n'ọchịchị ime mmụọ, na-agba mbọ ka ndị na-eso ya na-ebi ndụ nraranye n'ime iwu Ndị Kraịst, na ịgakwuru ndị si mba ọzọ na ndị na-ekweghị ekwe. Obere obodo a si n’otu narị afọ nke iri na asaa nke ndị Protestant Europe pụta, bụ́ ọgba aghara okpukpe na ndọrọ ndọrọ ọchịchị, bụ́ nke kpalitere ọtụtụ òtù na-ekwekọghị ekweta na ndị nwere onwe ha, dị ka Quakers, Mennonites, Moravia, Brethren, na Wesleyans, ma tọọkwa ntọala ndị America. Protestantism evangelical. Eziokwu ahụ bụ na ọtụtụ n'ime obodo ndị a so na ndị Europe mbụ kwabatara n'ógbè America na-enye nkọwa dị oke mkpa maka nha anya okpukperechi America mbụ na Calvin. Dị ka Arthur Versluis na-arụ ụka, ndị obodo Kelpius “na-anọchi anya ụdị okpukpe Protestant dị nnọọ iche, nke nwere nkà mmụta okpukpe nke ọzara mepere emepe,… nke ahụ enweghị mmasị n'ezie ịnakwere ihe ịga nke ọma nke ụwa dị ka ihe ịrịba ama nke ọnọdụ ime mmụọ,” na “ma ọ dịghị ihe ọzọ” ọnụnọ ha. nke obodo ndị dị otú ahụ na mbụ American colonial akụkọ ihe mere eme "na-ekpughe ọtụtụ echiche okpukpe na mmalite America" (Versluis 1999: 111).

Ọ bụ ezie na onye isi akụkọ ha, Julius F. Sachse, siri ọnwụ na-akọwa obodo Wissahickon, dịka ndị Theosophists, Rosicrucians, Cabalists, na alchemists, ọ dịghị ihe àmà na-egosi na òtù a sitere na Lutheran na-ewere onwe ha dị ka ndị mgbaasị, dịka a na-aghọtakarị okwu ahụ. Ọ dịghị ihe ọ bụla banyere nkwenkwe ha a ma ama na-egosi na ha na-ewere onwe ha dị ka ndị nwere omenala nzuzo, ndị na-arụ ọrụ nkà nzuzo, ma ọ bụ na-ekwurịta okwu na ihe ọ bụla ọzọ ma e wezụga Chineke. Otú ọ dị, Elizabeth W. Fisher na-arụrịta ụka n'ụzọ doro anya, na gburugburu Pietistic nke obodo Kelpius si pụta na-amụ Cabala, n'ihi na ha kwenyere na ozizi ndị Juu oge ochie kwadoro nkwenkwe Ndị Kraịst, na-atụkwa anya na ntinye nke ihe omimi ndị Juu na nkà mmụta okpukpe nke ha ga-eme ngwa ngwa. ntughari nke ndi Ju, nke ha lere anya dika ihe kwesiri ekwesi nke apocalypse (Fisher 1985:311).

O nwere ike ịbụ na ndị obodo ejikọtala omume dị iche iche dị ka alchemy na ịgụ kpakpando n'ime omume ha. Theosophy, Rosicrucianism, Radical Pietism, na ọtụtụ òtù ndị ọzọ nwere mmasị na-ekere òkè dị ka mmetụta nkịtị n'ihe odide nke Jacob Boehme. Gerard Croese, onye ozi mgbanwe mgbanwe Dutch nke narị afọ nke iri na asaa na otu n'ime ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme mbụ nke Society of Friends, na-akọwapụta ụdị atọ dị n'ime Pietism German: ndị chọrọ ibi ndụ ezigbo Ndị Kraịst, ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị kpaliri megide ihe ha lere anya dị ka nrụrụ aka nke chọọchị Lutheran e guzobere, “ụdị nke atọ n’ime ha bụ ihe a pụrụ ịkpọ Behmists ma ọ bụ ndị Teutonist.” Croese na-ekenye Zimmerman na ndị na-eso ya n'ụdị nke atọ a (Croese 1696:257). Ọzọkwa, ọmụmụ ihe ndị dị ka alchemy na ịgụ kpakpando bụ akụkụ a na-ahụkarị nke agụmakwụkwọ nkà mmụta okpukpe dị mma na mahadum, dịkwa ka ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme okpukpe dị ka Jon Butler, Arthur Versluis na Catherine Albanese guzobela ogologo oge, ndị Europe narị afọ nke iri na asaa wetara ụwa anwansi siri ike. gaa n'ebe obibi ha New World.

Okwukwe ndị na-achọsi ike n'ihe omimi na-ejidekarị dị ka ụkpụrụ na mmadụ nwere ike nweta nkwurịta okwu kpọmkwem n'ebe Chineke nọ. Ụfọdụ omume ndị dị ka ịnọ n'alụghị di, ịpụ n'ụwa nkịtị, na-adọta mmụọ nsọ site n'ịmụ ihe banyere ụwa okike na ikpesi ekpere ike mgbe nile, ka a na-agbalịsi ike iji nweta izu okè Chineke n'ụwa. Maka ndị omimi nke Ndị Kraịst, ebumnuche ikpeazụ bụ nkwadebe maka puku afọ na ọchịchị puku afọ nke Kraịst. Ihe odide nke Boehme nke Neoplatonically nwere mmetụta ma kpụzie ọtụtụ mmegharị okpukpe ndị ọzọ na-emegide ndị otu na ndị na-emegide okpukpe nke chọtara ụzọ ha na ógbè ndị America: n'etiti ha bụ Society of Friends, Jane Leade's Philadelphians (nke obodo okwukwe na nso nso a dị ka Ụlọ Israel. nke David nwekwara ike ịchọta), na Harmony Society.

RITUALS / PRACTICES

Ọ bụ ezie na Zimmerman na-akpọbu ndị na-eso ụzọ ọ gbakọtara maka nhazi ụwa ọhụrụ ya Isi nke izu okè, ndị obodo Wissahickon ekwughị onwe ha n'ụzọ dị otú a. Nlekwasị anya na otu puku afọ ha na ihe doro anya na Kelpius na-ekwukarị okwu site na Mkpughe 12, dugara ụfọdụ ndị nọ n'èzí na-ezo aka na ha dị ka "Nwanyị ahụ nọ n'ọzara (Sachse 1895: 80)." Otú ọ dị, iji zere ịrọ òtù na-akpata nkewa na ibi n'ọgba aghara, otu ọ dị, obodo ahụ kpachaara anya na-enweghị aha. Ha weere ịnọ naanị ha n’ime ọzara nke ndagwurugwu Wissahickon dị ka ụzọ isi nweta ọnọdụ nke ịdị nsọ, na nkwado maka ọdịnihu apocalypse na nkwa mgbapụta.

N'ikwekọ n'ụkpụrụ ọnụọgụgụ na iri anọ bụ ọnụ ọgụgụ nke izu oke, n'elu nhazi ha wuru ụlọ osisi n'akụkụ akụkụ anọ nke ụkwụ, dabara na isi ihe ndị kadinal nke kompas (Sachse 1895: 71). Ụlọ ahụ gụnyere ụlọ ihi ụra maka ndị mọnk na dị ka akụkọ akụkọ obodo si kwuo, ụlọ ọrụ nyocha nke mbara igwe nke dị n'elu ụlọ nke a na-eji eme ihe n'abalị na-ekiri ihe ndị dị na mbara igwe. Ọ bụ ezie na ọ dịghị ihe ọ bụla nke ngwá ọrụ mbara igwe fọdụụrụ, American Philosophical Society of Philadelphia na-echekwa na nchịkọta ya ihe mkpuchi ọla mara mma, nke Christoph Schissler kere na 1578, chere na ndị obodo Kelpius wetara na Germany. ma nyefee APS site n'aka Christopher Witt. A maara dị ka Horologium ma ọ bụ Dial nke Ahaz, mgbe ọkwá nke anyanwụ jupụtara na mmiri, na-atụgharị onyinyo nke gnomon azụ n'ọkwa ole na ole, n'ihe atụ nke “ọrụ ebube ahụ a kọwara na Bible (Aịsaịa 38:8) bụ́ nke oge gbanwere n'ime ya. na onyinyo dị n'akụkụ anwụ na-aga azụ" (deJong 2021). [Foto dị n'aka nri] Usoro sayensị nke oge na-ejikọta mbara igwe, ịgụ kpakpando, na nkà mmụta okpukpe iji ghọtakwuo ọdịdị na nhazi nke eluigwe na ala.

Dị ka Sachse si kwuo, ha na-echekwa ogige ahịhịa, nke sitere na ya na-ejikọta ọgwụ na ọgwụgwọ dị iche iche dịka ụkpụrụ Hermetic si dị. Ọ bụ ezie na e depụtabeghị ịdị adị nke ubi dị otú ahụ n'oge Kelpius, nke a bụ ihe ezi uche dị na ya. Ndị na-achị ụwa ọhụrụ na-ejikarị kichin ma ọ bụ ubi ọgwụ eme ihe, ụkpụrụ ndị dị otú ahụ duzikwara n'ịhazi ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọgwụ nile n'oge ahụ. Christopher Witt, dibia bekee na onye ikpeazụ dị ndụ, nwere ike kụọ ụdị ubi a maka obodo. Ogige osisi botanical nke o mechara mepụta ma lekọta ya mgbe ọ kwagara Germantown ka edepụtala nke ọma. Ụfọdụ arụmụka dị ma Witt's ma ọ bụ onye na-ahụ maka ihe ọkụkụ John Bartram's Philadelphia ubi bụ nke mbụ na America ma ọ bụ nke a ma ama. Dị ka onye ọkọ akụkọ ihe mere eme Kelpius Dorothy Pinkett si kwuo, ma Bartram na Witt gbanwere ihe atụ nke botanical na onye ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ama ma ọ bụ onye na-akụ ahịhịa nke Britain bụ Peter Collinson, bụ onye mere ka azụmaahịa nke mkpụrụ osisi na ihe atụ n'etiti England na North America (Pinkett 2010:17).

Eziokwu ahụ pụtara na ọ pụrụ ịbụ na ha yiwo uwe mwụda gbara ọchịchịrị nke ndị ọkà mmụta n’oge ahụ na-eyi pụrụ ịbụ ihe mere ndị obodo ahụ ji kpọọ ha “Ndị Mọnk nke Wissahickon” ma ọ bụ “Ndị Mọnk nke Ridge.” Omenala obodo na-ekwukwa na Kelpius, na-ahọrọ ịnọ naanị ya, na-atụgharị uche, kere onwe ya cell n'ime obere ọgba dị n'akụkụ ugwu. Ọgba dị otú ahụ dị nnọọ n'okporo ụzọ ọhịa sitere na ebe obibi mbụ, nke dị ugbu a Philadelphia's Fairmount Park. [Foto dị n'aka nri] Ndị Rosicrucians na 1961 debere akara n'azụ ya, na-asọpụrụ Kelpius dị ka "ógbè Rosicrucian AMORC mbụ na America." [Foto dị n'aka nri] Otú ọ dị, ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme obodo na-aga n'ihu na-arụrịta ụka ma nke a bụ saịtị nke Kelpius cell, ụlọ mmiri nke narị afọ nke iri na itoolu, ọkụkọ ọkụkọ, ma ọ bụ nke Conrad Matthai kama Kelpius (Tyson 2016: Nkebi 2). Dị ka Tom Carroll si kwuo, ihe ka ọtụtụ ná ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme nke Kelpius kwetara na otu obere ụlọ a na-akpọ Lauriston Cottage, nke dị nso na nnukwu ụlọ ugbu a a na-akpọ Hermitage, bụ ebe nzuzo Kelpius dị na nzuzo, nkwenye nke eziokwu ahụ pụtara ìhè kwadoro na "Kelpius zoro aka na ya ebe obibi ma ọ bụ ọgba dị ka 'Laurea'" (Nkwekọrịta).

Ọ bụ ezie na ha bu n’obi na mbụ ibi ndụ n’ebe dị iche n’omume ọjọọ nke ụwa, òtù ụmụnna ndị gụrụ oké akwụkwọ nwetara onwe ha ngwa ngwa banye n’ógbè buru ibu na-asụ German. Ha na-eme ememe okpukpe ọha na eze mgbe nile n'isi ụlọ ha, tinyere egwu egwu. Ụlọ ahụ jerekwara ozi dị ka otu n'ime ụlọ akwụkwọ ọha na eze mbụ nke mpaghara ahụ, na-enye ntụziaka nkà na-emesapụ aka nye ụmụaka obodo n'efu, na ịbanye maka ndị chọrọ ya.

N'ime mmụọ nke mgbanwe ecumenical ma kwupụta na ọ bụghị ịrọ òtù, ha nọgidere na-arụsi ọrụ ike, mmekọrịta enyi na mgbanwe ọgụgụ isi na nkà mmụta okpukpe, site na nzikọrịta ozi na nleta ibe, na obodo okpukpe ndị ọzọ, gụnyere Quakers, Seventh-Day Baptists, na Swedish Lutherans. Eziokwu ahụ bụ́ na na 1703, ndị nnọchiteanya si Rhode Island gara Kelpius ịrịọ enyemaka n’ịgbado esemokwu ozizi n’etiti ọgbakọ Sabbatarian abụọ dị iche iche na-agba akaebe na ha bụ ndị a ma ama na aha ọma ha na-achị n’oge mbụ. Ha na ndị Lenape bi n’ógbè ahụ nọgidekwara na-enwe mmekọrịta enyi, bụ́ ndị o doro anya na ha weere ya, dị ka ọtụtụ okpukpe ndị ọzọ n’oge ahụ mere, dị ka otu n’ime ebo Izrel furu efu.

Ọ bụ ezie na ha debere Ụbọchị Izu Ike nke Saturday, ha emeghị Oriri Nsọ ma ọ bụ mee baptizim. Ọ bụ ezie na ha enweghị ihe ọ bụla gbasara omume nke ọ bụla, ha jụrụ ihe ha hụrụ, n'ime ụka ndị bụ isi, dịka nchịkwa na-ekwesịghị ekwesị nke sacrament. A na-eme ememe okpukpe kwa ụtụtụ. N'ikwekọ na nkwenye nke Isi na okpukpe niile na-enye ụzọ nye Chineke, ọrụ na-emeghe nye onye ọ bụla, a nabatara ndị ọbịa. Ha na-amalitekarị site n'ekpere na ukwe, na-esochi ya, ịgụpụta ihe sitere n'Akwụkwọ Nsọ, bụ́ nke onye ọ bụla chọrọ itinye aka na-enyocha ma tụlee ya. A na-emekwa ọhaneze oge niile na Germantown dị nso. Dị ka Sachse si kwuo, Kelpius chọrọ ijikọta òtù dị iche iche German dị na Pennsylvania "n'ime otu chọọchị Ndị Kraịst zuru ụwa ọnụ" (Sachse 1895:80). Tom Carroll na-atụ aro ka o sina dị, na ezi ebumnuche bụ ime ka Ndị Kraịst niile dịrị n'otu (Nkọkọrịta).

Dị ka Sachse si kwuo, otu omenala ndị na-adọrọ mmasị òtù ụmụnna nọgidere na-enwe bụ iji obere kaadị e ji okwu ndị dị nkenke Bible ebipụta mee ihe maka ntụziaka omume. A na-akpọ ha “sprüche,” ma ọ bụ “okwu,” e debere ha n’igbe a na-akpọ “ọla-ọla” (“schatzkästlein”). Ọ bụrụ na mgbe otu ọgbakọ na-eje ozi kwuru ihe na-ekwesịghị ekwesị, dị ka nkọcha ma ọ bụ nkwulu, otu n'ime Òtù Ụmụnna ga-abanye na schatzkästlein maka sprüch., ma nyefee ya n'aka onye ahụ mejọrọ, bụ onye a gwara ya ka ọ gụọ kaadị ahụ ma tinye ya n'ire ya. Edokwara ndị otu isi n'otu ihe achọrọ iji jiri ụdị mbụ nke “ite iyi” dị ka nchegharị maka mmebi iwu nke onwe ha (Sachse 1895: 100-01). Ọ bụ ezie na Sachse na-egosi na omenala a sitere n'aka ndị mọnk wee na-aga n'ihu n'etiti ndị Germany na Pennsylvania ruo ọtụtụ afọ, ọ nwere ike ịbụ na ọ na-emekarị.

Ndị obodo ahụ hụkwara omenala ndị German ndị ọzọ ogologo oge, dị ka ọkụ ọkụ (“Sonnenwend-feur” n'ụbọchị St. , yana omume na nkwenkwe ndị ọzọ dị iche iche nke obodo ahụ hụrụ, Catharine Albanese kọwara dị ka "ụdị esoteric nke Iso Ụzọ Kraịst ... jikọtara ya na okpukpe nke okike" (Sachse 24: 25).

Ọ pụkwara ịbụ na Kelpius ekerewo òkè n'ịgbasa ozi okpukpe, n'ụdị obere akwụkwọ nta ofufe, nke isiokwu ya bụ “Ụzọ Ekpere,” nke e bipụtara na nke e bu n'obi kesaa n'etiti ndị obodo. Kirby Don Richards, bụ onye bipụtara mbipụta ọhụrụ nke asụsụ abụọ na 2006, wepụrụ ọrụ ya na mbipụta mgbe ọ chọpụtara na “opekata mpe, pasent 25 nke ọdịnaya bụ okwu n'okwu maka okwu sitere na nsụgharị German” nke ihe odide nke ihe omimi ndị Katọlik French. Madame Guyon, na ndị ọzọ yikarịrị ka esitere na isi mmalite ndị ọzọ, na-enweghị obere ọdịnaya nke Kelpius dere (Richards 2020:142).

NKWUKWU / LEADERSHIP

Obere ozi dị gbasara ihe dị n'ime ime obodo Wissahickon. Site na ndekọ ndị dịnụ, Kelpius bụ onye ndu n'aha n'ihi na Zimmerman, onye haziri Isi nke izu okè ma mee atụmatụ ịkwaga America, họpụtara ya dị ka onye nọchiri anya ime mmụọ obere oge tupu ọ nwụọ. Ọ bụ ezie na nhọpụta dị otú ahụ na-egosi na a họọrọ Kelpius kpọmkwem n'ihi okwukwe nlereanya ya, na ikekwe maka ịdị ọkụ nke nkwenkwe ya, ọtụtụ akụkọ na-egosi na ọ họọrọ n'ụzọ dị ukwuu ịnọrọ naanị ya na ekpere na ntụgharị uche, ma ọ bụ nkwurịta okwu ya na ndị nwere otu echiche. Otú ọ dị, ndị nchọpụta ndị ọzọ na-atụ aro na ọ na-etinye aka na ihe omume ụwa nke nnukwu obodo Germantown karịa ka e chere. O nwere ike ịbụ na ọ rụrụ ọrụ iwu maka ụfọdụ ndị mmadụ, ma nwee ike itinye aka na azụmahịa dị iche iche nke ụlọ ọrụ Frankfort Land Company. Na n'August 1700, mgbe Daniel Falckner onye bụbu onye obodo ahụ weghaara ikike nke Frankfort Land Company, o mere Kelpius na onye òtù ụmụnna bụ Johann Jawert na-agbakọ akwụkwọ, dị ka eziokwu ahụ bụ na na 1702 Kelpius jụrụ ọkwá ma ọ bụ ọrụ iwu maka ihe ọ bụla ọzọ. azụmahịa nke ala, na-atụgharị ikike niile na Falckner na Jawert "dị ka akwụkwọ ozi nke Attorney nke na-ekwu na otu ma ọ bụ abụọ dị ike dị ka atọ ma ọ bụrụ na ọnwụ nkịtị ma ọ bụ obodo" (Sachse 1895: 171). N’ọnọdụ ọ bụla, n’abụghị ihe ndị a chọrọ n’aka n’ịgbakọ ọnụ, ndị òtù ụmụnna yiri ka hà eduziwo ma okwukwe ha ma ihe omume ha dị ka akọ na uche ha si kwuo, na ọchịchị Kelpius yiri ka ọ̀ bụ nke nhazi kama ịbụ nke Mesaịa n’ụzọ ọ bụla.

Mgbe Kelpius nwụsịrị, òtù ụmụnna fọdụrụnụ nke ihe dị ka mmadụ iri na isii họpụtara Johannes Seelig dị ka onye ndú. Mgbe Seelig, otu n'ime ndị mbụ so na Zimmerman's Chapter of Perfection jụrụ ọkwá ahụ, ha họpụtara Conrad Matthai, onye omimi Switzerland nke sonyeere òtù ụmụnna na 1704. Matthai chere na ọ nọgidere n'ọkwá a, dị ka ọ dị, ruo mgbe ọ nwụrụ na 1748. XNUMX.

ISSUES / CHALLENGES

Dị ka ọtụtụ obodo okwukwe ndị dị otú ahụ na-ahụ ọhụụ, ọha mmadụ adịteghị aka ogologo oge gara aga ọnwụ onye ndu ime mmụọ ya. Ogbe dị obere enweela ikike ịbụ onye otu ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ mgbe ha rutere. Lucy Carroll na-arụ ụka na isi ihe kpatara ya bụ "ezigbo enweghị ịdị n'otu nke nkwenye n'etiti ndị òtù" (2004: 23). Ụfọdụ ndị òtù a ma ama ghọrọ ndị echiri echichi dị ka ndị ndú na chọọchị ndị ọzọ. Na 1703, e chiri Justus Falckner echichi na Chọọchị Lutheran nke Sweden na Wicacoa, ma pụọ n'otu ụbọchị ahụ iji guzobe ozi na New York. Nwanne ya nwoke Daniel Falckner lụrụ di na nwunye, tinyekwuo aka na ndọrọ ndọrọ ọchịchị na ndọrọ ndọrọ ọchịchị Germantown, ma mesịa hazie ma ghọọ onye ụkọchukwu nke ọgbakọ Lutheran nke ya.

Ọ bụ ezie na ndapụ ndị a yiri ka ha emeghị ka esemokwu dị ukwuu n'ime obodo, ụfọdụ ndị na-enwekarị mmasị na-ebute esemokwu na esemokwu. Onye isi n'ime ndị a bụ Heinrich Bernard Koster. Ụfọdụ akwụkwọ na-egosi na Koster nwere ike were iwe na Zimmerman leghaara ya anya ịhọrọ Kelpius dịka onye ga-anọchi ya kama. N'ihi ihe ndị na-edoghị anya, Koster wepụtara onwe ya ịchụpụ Daniel Falckner n'ime ụgbọ mmiri Sarah Maria n'oge njem na America. Koster, bụ́ onye na-anụ ọkụ n’obi ma na-ezisa ozi ọma karịa Kelpius, malitere obere oge ka ọ bịarutere ikwusa ozi ọma n’onwe ya na Germantown na Philadelphia. N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, o tinyere onwe ya n'ọgba aghara na-eto eto n'etiti ndị Quaker mpaghara site n'ikwekọ na ndị na-eso George Keith. Keith, bụ́ onye kwenyere na ndị Quakers esiwo nnọọ anya n'ụkpụrụ Ndị Kraịst bụ́ isi ma jụ eziokwu ahụ bụ́ na ndị Quakers kwadoro ịgba ohu, hiwere otu òtù ọ kpọrọ Ndị Kraịst Quakers. Mgbe Keith laghachiri n'England, Koster nwara ịchịkọta ọgbakọ ya, na-enwekwu esemokwu n'etiti ndị Quaker, ruo mgbe o mesịrị laghachi Germany.

Ihe ọzọ na-ebute ngwa ngwa nke ndị nweburu obere bụ na ọ bụ ezie na ndị obodo na-ekwu na ọ bụ ndị na-alụbeghị di ma Kelpius na-eche na ọ dịgidere otú ahụ, ọtụtụ ndị òtù lụrụ di na nwunye mgbe ha nọ na America. Ludwig Christian Beidermann lụrụ ada Zimmermann Maria Margaretha obere oge ka ọ bịarutere, ya na ọtụtụ ndị otu ndị ọzọ na-agbaso otu afọ ma ọ bụ karịa nke mmezi.

Obodo a na-adọrọ mmasị na-ewetara ndị ọkà mmụta ihe ịma aka siri ike. Ọ bụ ezie na ọtụtụ ndị ọkà mmụta okpukpe na akụkọ ihe mere eme Philadelphia akpọtụla Kelpius na Nwanyị nọ n'Ọzara ahụ n'oge na-agafe, e wezụga akwụkwọ ozi ole na ole e degaara ndị enyi na ndị ndú okpukpe ndị ọzọ, akwụkwọ ndekọ onwe onye, abụ dị iche iche, na mgbasa ozi nke akwụkwọ akụkọ na akụkọ ihe mere eme. , ihe ndị bụ isi dị ole na ole dị. Ebe kachasị ewu ewu bụ TỌ bụ German Pietists nke Provincial Pennsylvania, nke e bipụtara na 1895 site n'aka onye ọkọ akụkọ ihe mere eme Pennsylvania bụ Julius F. Sachse, bụ onye na-adịghị enyekarị ihe akaebe maka ọtụtụ n'ime ihe ndị ọ na-ekwu, karịsịa isi okwu ya na Kelpius na obodo ya bụ ndị ọkà mmụta okpukpe na / ma ọ bụ Rosicrucians.

Ndị ọkà mmụta nke oge a enwewo ọganihu ụfọdụ n'ịchịkọta ozi ndị a pụrụ ịdabere na ya. Ebipụta Kirby Don Richards na Kelpius (2020) na-adịbeghị anya gụnyere nyocha akụkọ ndụ gbara ọkpụrụkpụ, nyocha siri ike nke isi mmalite ndị a pụrụ ịdabere na ya, na nkọwa agụmagụ nke ụfọdụ uri Kelpius. Catherine Michael (2012) achịkọtala akwụkwọ ọgụgụ zuru oke nke isi mmalite na nke abụọ, na obere obodo nke ndị na-anụ ọkụ n'obi Kelpius na ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme obodo na-eme ihe omume na nzukọ oge niile na Philadelphia. Ha niile kwenyere na ekwesịrị ịrụkwu ọrụ, ọkachasị na akwụkwọ isi mmalite nke na-atụgharịghị n'asụsụ German.

Ka o sina dị, ịdị adị nke obodo a, ya na ọtụtụ òtù okpukpe ndị ọzọ nwere mmasị na narị afọ nke iri na asaa na narị afọ nke iri na asatọ bụ́ ndị si n’Ebe Ọdịda Anyanwụ Europe kwaga n’ịchụso Iden ọhụrụ n’ime Ụwa Ọhụrụ, na-egosi na ha bara ọgaranya na mgbagwoju anya. Ndụ okpukperechi America. Nke ka mkpa, ịdị adị ha na-agbakwụnye n'ọtụtụ ihe àmà na-egosi na ụfọdụ n'ime iyi ndị ọzọ esoteric nke okpukpe ndị America, dị anya site n'ịbụ ndị dị n'akụkụ dị ka a na-echekarị, ọ bụghị nanị na ọ bụghị nanị na-adịghị ahụkebe, kama n'ikpeazụ dabara adaba n'ime ihe ndị bụ isi.

Foto

Onyonyo #1: Naanị ihe osise a maara nke Kelpius, sitere na eserese nke Dr. Christopher Witt, 1705.
Foto #2: Mgbụsị akwụkwọ mgbe ehihie, The Wissahickon, Thomas Moran, 1864.
Onyonyo #3: Akụkụ kompas nke ọkpụkpọ oku Ahaz, kredit foto Ọgaranya Wagner.
Foto #4: Saịtị a maara dị ka "Ọgba Kelpius."
Foto #5: Ihe nrịbama nke ndị Rosicrucians nọ n'akụkụ "Kelpius Cave" na 1961 na-asọpụrụ Kelpius Community "Ogbe Rosicrucian AMORC mbụ na America."

References

Albanese, Catherine. 2007. Republic of Mind and Spirit: A Cultural History of Metaphysical Religion. New Haven: Yale University Press.

Butler, Jon. 1990.Awash n'Osimiri Okwukwe: Christianizing the American People. Cambridge: Mahadum Harvard Press.

Carol, Lucy. 2004. Mkpọkọta na Glen: Nyochaa 1694 Kelpius Settlement. LE Carroll.

Carol, Tom. 2023. Nzakọrịta nkeonwe, Maachị 6.

Croese, Gerard. 1696. Akụkọ izugbe nke ndị Quakers: nwere ndụ, ụlọ obibi, ahụhụ, nnwale, okwu, na akwụkwọ ozi nke ndị Quakers niile mara mma., Mpịakọta 2. London: John Dunton.

deJong, Tracey. 2021. "Ịchọ izu okè n'ime ọhịa Wissahickon." American Philosophical Society, Mee 25. Nweta site na https://www.amphilsoc.org/blog/seeking-perfection-wissahickon-wilderness on 24 April 2023.

Fisher, Elizabeth W. July 1985. "'Amụma na Mkpughe': German Cabbalists na Early Pennsylvania." Akwụkwọ akụkọ Pennsylvania na akụkọ ihe mere eme 109: 299-333.

Michael, Catherine. 2012. Magister Kelpius: Ndepụta nke isi mmalite dịka nke Jenụwarị. Ebipụtaghị ya.

Pinkett, Dorothy. 2010. Dr Christopher Witt na America na ihe omimi nke Robert Clymer, Mulatto Slave. Philadelphia: Òtù Kelpius.

Richards, Kirby Don. 2020. "Site na Transylvania ruo Pennsylvania: Johannes Kelpius." Akwụkwọ Yearbook of German-American Studies 55: 133-61.

Sachse, Julius F. 1895. Ndị German Pietists nke Provincial Pennsylvania. New York: PC Stockhausen.

Tyson, Joseph. 2016. "Ndị mọnk nke Wissahickon: Akụkụ I-IV." Akwụkwọ akụkọ Schuykill Valley dị n'ịntanetị. Nweta site na http://www.svjlit.com/the-monks-of-the-wissahickon-a-series/2016/1/4/monks-of-the-wissahickon-part-1 2016 na 15 February 2023.

Versluis, Arthur. 1999. Ụmụ Amamihe: Omenala Esoteric Ndị Kraịst. Albany: University University of New York Press.

Ụbọchị Mgbasa Ozi:
27 April 2023